روند توسعه و احیای ظرفیتهای استانهای کشور
آچار: استان یزد و مشخصا «شهر یزد» به عنوان «اولین شهر خشتی جهان» و «دومین شهر تاریخی جهان» با حضور در رویدادهای بین المللی در حوزه گردشگری، به دستاوردهای موفقی دست یافته است، همین طور به عنوان اولین استان از نظر امنیت سرمایه گذاری، به بستر مهمی برای ارتقاء تولیدات صنعتی و کشاورزی در رابطه با بوم این استان تبدیل گشته است که پیشرفت حداکثری آن باتوجه به «سند تحولی یزد نوین» در آینده ای نزدیک پیش بینی می شود.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با وجود محدودیت های طبیعی و اقلیمی ناشی از مجاورت کویر، مردمان عالِم و سخت کوش یزدی با همراهی برنامه ریزان و مسئولان استانی، موفق شده اند با غلبه بر تمامی مسائل و مشکلات، نام نیکی از خود در تمامی عرصه ها بر جای گذاشته و سهم قابل توجهی از تولید ملی را به خود اختصاص دهند.
یزد، دومین شهر تاریخی جهان
استان یزد، هشتمین استان پهناور کشور است و «شهر یزد» به عنوان «اولین شهر خشتی جهان» و «دومین شهر تاریخی جهان»، رتبه ی دوم در ذخیره معدنی کشور و رتبه ی نخست در شاخص ملی امنیت سرمایه گذاری را به خود اختصاص داده است. استان یزد در ردیف پنج استان توسعه یافته ی صنعتی کشور و چند استان برتر از نظر شاخص توسعه انسانی قرار دارد؛ اما با وجود همه تلاش ها و سختی ها، این استان با مسائل و چالش هایی روبه رو است که می توان همچون ی آنها به چالش های آب، حاشیه نشینی، محیط زیست، مهاجرت و بیکاری اشاره نمود.
استان یزد با وسعتی حدود ۷۴، ۷۸۱ کیلومترمربع، معادل ۴.۶ درصد از وسعت کل کشور را فراگرفته است و هم اکنون در میان ۳۱ استان کشور، هشتمین استان پهناور کشور بحساب می آید. جمعیت استان در سال ۱۳۹۸ حدود ۱، ۲۳۲، ۷۷۳ نفر بوده که معادل ۱.۴ درصد از جمعیت کشور را به خور مختص کرده است. ۸۶ درصد از جمعیت استان در نقاط شهری و ۱۴ درصد در نقاط روستایی ساکن بوده اند. برمبنای آخرین تقسیمات سیاسی و اداری کشور، استان یزد متشکل از ۱۰ شهرستان، ۲۱ بخش، ۴۵ دهستان، ۲، ۹۴۵ پارچه آبادی (۹۳۶ آبادی دارای سکنه و ۱، ۹۸۲ آبادی خالی از سکنه) و ۲۳ کانون شهری است.
ظرفیت های اقتصادی استان یزد
تعدادی از مهم ترین ظرفیتهای اقتصادی استان یزد، عبارتند از:
دومین شهر تاریخی جهان و ظرفیتهای صنعت توریسم: یزد، دومین شهر تاریخی جهان، به عنوان یکی از وسیع ترین بافت خشتی و بکر دنیا و نخستین شهر تاریخی ایران در لیست میراث جهانی ثبت شده است. این استان بیشترین ماندگاری گردشگر ها و بیشترین هزینه کرد توسط آنها و نیز بیشترین رشد میزان گردشگری خارجی را به خود مختص کرده است.
قطب معدنی کشور: استان یزد از حیث تنوع و ذخیره مواد معدنی، با داشتن رتبه ی دوم معدنی کشور، موقعیت ممتازی برای سرمایه گذاری در بخش معدن را دارد. این استان با دارا بودن ۶ معدن بزرگ ملی و اشتغال مستقیم ۱۲، ۰۰۰ نفر در معادن، ۶۲ میلیون تن تولید سالانه معادن را به خود مختص کرده است.
استان توسعه یافته صنعتی کشور: استان یزد با بالاتر از ۲، ۹۷۹ واحد صنعتی که ۶۸ درصد آن فعال می باشند و با میزان اشتغال مستقیم ۹۹ هزار نفر، در ردیف پنجم استانهای توسعه یافته ی صنعتی کشور قرار دارد. بیشترین دسته بندی در صنایع فولاد، نساجی، کاشی و سرامیک، شیمیایی و محصولات اقتصاد دیجیتال است.
شهر اقتصاد دانش بنیان: هم اکنون ۱۰۰ شرکت دانش بنیان و ۳۵۰ شرکت فناور مستقر در پارک علم و فناوری و مراکز وابسته در استان با اشتغال بیش از ۲، ۲۴۰ نفر فعالیت می نمایند. این استان در شاخص توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات، رتبه ی سوم و در عرصه اقتصاد دانش بنیان رتبه ی چهارم کشوری را کسب کرده است.
پیشرو در شاخص توسعه انسانی(HDI): طبق بررسی ها، استان یزد همیشه در ردیف چند استان برتر از نظر شاخص توسعه انسانی قرار دارد. طبق آمارها این استان در شاخص تعدیل شده ی آموزش در جایگاه پنجم کشوری قرار دارد و شاخص توسعه انسانی این استان در سال ۱۳۹۰ برابر با ۰.۷۶۶ (جایگاه سوم کشوری) بود.
پیشرو در ایجاد درآمد سرانه و ارزش افزوده: بررسی وضعیت تولید ناخالص داخلی نشان داده است که، استان یزد سهم ۱.۸۵ درصد از GDP کل کشور (با نفت) و ۲.۳ درصد (بدون نفت) را داراست و بالاتر از سهم جمعیتی خود، در تولید ناخالص داخلی کشور سهم دارد. به لحاظ ایجاد ارزش افزوده و درآمد سرانه، یزد همیشه در ردیف پنج استان اول کشور قرار داشته است.
احیای ۷۲ واحد صنعتی استان یزد در دولت سیزدهم
استان یزد با بالاتر از یک میلیون و دویست هزار نفر جمعیت، بالاتر از سه هزار واحد صنعتی دارد که حدود ۱۰۰ هزار نفر در این واحدها به فعالیت اقتصادی مشغول هستند. دولت سیزدهم در عرصه صنعت و معدن اقدامات موثری را در پیش گرفت، بطوریکه تعدادی از واحدهای بزرگ که سال ها گرد رکود و تعطیلی بر آنها نشسته بود، به چرخه تولید بازگشتند.
رییس جمهور شهید و برخی اعضاء هیأت دولت در جریان دوازدهمین سفر استانی در ۲۶ آذر ۱۴۰۰ به یزد سفر کردند و این سفر فرصت ریل گذاری تازه را برای شتاب بخشی به توسعه و رفع چالش های استان یزد فراهم آورد. یکی اقدامات بی سابقه در طول تاریخ استان برای اولین بار جذب یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات سفر بود. این کمک بالاتر از ۲ برابر کل بودجه ی سالانه حدود ۷۰۰ میلیارد تومانی عمرانی استان یزد بود که جذب چنین اعتباری در مدت چندماه پس از سفر بی سابقه بود.
در این راستا، فعالیت مجدد یک شرکت تولید مواد غذایی با ۷۵ نوع محصول مطابق استانداردهای جهانی در یزد بعد از سه سال تعطیلی، یک نمونه از واحدهای تولیدی راکد در بخش صنعت بود که در سال ۱۴۰۱ به همت سرمایه گذار و حمایت مسئولان، در استان فعال شد. همین طور با اهتمام دولت سیزدهم در امتداد گره گشایی از مشکلات بخش اقتصادی و رونق تولید، یک واحد تولیدی سنگ در شهرستان میبد پس از پنج سال تعطیلی در تیر سال ۱۴۰۱ به چرخه تولید بازگشت، این کارخانه از سال ۱۳۹۵ به علت مشکلات مالی و تملک بانک تعطیل شده بود.
«محمد دهقان» مدیرعامل سابق شرکت شهرک های صنعتی استان یزد دی ۱۴۰۱ اظهار داشت: «با عارضه یابی و اجرای طرح های بهبود و همکاری خوبی که با بخش خصوصی در این حوزه شد، از شروع سال ۱۴۰۰ تا دی ۱۴۰۱، تعداد ۷۲ واحد صنعتی در شهرک ها و نواحی صنعتی استان یزد باردیگر به چرخه تولید بازگشتند.»
سند تحولی «یزد نوین» در امتداد تحقق شعار سال
«مهران فاطمی» استاندار سابق یزد شهریور امسال(۱۴۰۳) و به مناسبت هفته دولت، تدوین سند تحولی یزد نوین را مطابق با شعار سال دانست و اظهار داشت: «در این سند بر توسعه جامع ی استان در امتداد ارتقاء سرمایه های انسانی و اقتصادی تاکید گردیده است، به نحوی که باتوجه به خاصیت انعطاف پذیری آن، این سند، برنامه های استان ظرف ۵۰ سال آینده را نیز پشتیبانی خواهدنمود.»
وی در راه تحقق این سند، به دستاوردهای اجرائی آن اشاره نمود و اضافه کرد: «اجرای خط پدافندی، ایجاد ۱۷۰ هزار مترمکعب مخازن آب، اجرای مرحله دوم خط انتقال آب دریا به استان با ظرفیت ۲۰ میلیون مترمکعب، آب رسانی به ۵۸ روستا در امتداد تامین آب آشامیدنی مردم و رفع چالش های آبی استان، از مهم ترین طرح ها بود. همین طور انجام مراحل قانونی ۴ هزار هکتار زمین و آماده سازی و شروع عملیات اجرائی نهضت ملی مسکن بصورت ویلایی و همزمان کارسازی ۱۰ هزار قطعه زمین برای "قانون جوانی جمعیت" همچون این اقدامات بودند.»
استاندار سابق یزد در ادامه با بیان اینکه سطح رفاه در استان یزد از خیلی از نقاط کشور بالاتر است، خاطرنشان کرد: «در پرتو برنامه ریزی های انجام شده در ماه مرداد(۱۴۰۳)، پایین ترین نرخ تورم ماهانه متعلق به استان یزد بود و از طرفی جزو استانهای با رشد اقتصادی بالا در کشور بودیم. علاوه برآن همزمان با کاهش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان و زنان و مردان، لطمه های اجتماعی نیز در استان یزد مدیریت شد.»
فاطمی همین طور از برنامه ریزی استان جهت تولید ۲۰۰۰ مگاوات برق خورشیدی آگاهی داد و اظهار داشت: «تاکنون(شهریور ۱۴۰۳) به میزان ۱۰۷ مگاوات برق خورشیدی تولید شده و تا آخر سال جاری ۱۵۰ مگاوات و تا سال آینده ۵۰۰ مگاوات دیگر تولید خواهد شد. همین طور طرح توسعه یا راه اندازی ۹ بیمارستان، شروع و عملیات اجرائی بیمارستان های بحران، مهریز و اشکذر به انتها رسیده و بیمارستان های دیگر با پیشرفت ۹۰ درصدی درحال اجراست.»
وی ضمن اشاره به پیگیری پروژه های حوزه ی راه در استان یزد، بیان کرد: «از با اهمیت ترین پروژه های این حوزه، می توان به راه آهن اقلید - یزد، جاده ی یزد - طبس، اردکان - چوپانان، بهاباد - نایبند - دربند، ورودی های تفت و ابرکوه، مسیر هرات - هرابرجان و بزرگراه نطنز - یزد - سیرجان اشاره نمود. در مجموع امیدواریم طبق اسناد بالادستی و راهبردی، خط خدمات رسانی به مردم بالاتر از گذشته در اقصی نقاط کشور ادامه یافته و شاهد افزایش رضایت مندی مردم باشیم.»
توسعه ی گردشگری استان با پیوستن روستاهای یزد به دهکده ی جهانی
برمبنای مطالعات اولیه ی انجام شده در دفتر مطالعات، آموزش و برنامه ریزی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، برخی از روستاهای هدف گردشگری استان یزد همراه با دیگر روستاهای هدف گردشگری کشور، هر ساله برمبنای ۹ شاخص مدنظر (منابع فرهنگی و طبیعی، ترویج و صیانت از منابع فرهنگی، پایداری اقتصادی، اجتماعی، پایداری محیطی، ظرفیت گردشگری و توسعه یکپارچگی زنجیره ی ارزش، حاکمیت و اولویت بندی گردشگری، زیرساخت و اتصال، بهداشت و ایمنی) انتخاب شده و سپس مورد ارزیابی اولیه کارشناسان قرار می گیرند.
باتوجه به اینکه در سال ۲۰۲۴ میلادی، روستای منتخب ملی "فهرج" توانست مراحل نهایی پیوستن به دهکده های جهانی را طی کند، بنا بر نظر کارشناسان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای سال ۲۰۲۵ گزینه های استان یزد افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل علاوه بر فهرج، در آبان سال جاری(۱۴۰۳) روستاهای "مزرعه کلانتر" در شهرستان میبد، "اسلامیه" در شهرستان تفت و "ساغند" در شهرستان اردکان نیز مورد پایش اولیه قرار گرفته و بازدید میدانی توسط کارشناسان وزارت میراث فرهنگی به همراه مسئولان روستا صورت پذیرفت.
در این پایش از جاذبه های گردشگری روستا، پروژه های درحال ساخت، پروژه های گردشگری کشاورزی، تأسیسات اقامتی و پذیرایی، فعالیت زنان و جوانان روستا، برنامه های فرهنگی (مانند جشن انار و سایر جشن های فرهنگی) و صنایع دستی روستا بازدید به عمل آمد. مشارکت در رقابت روستاهای جهانی گردشگری، علاوه بر ایجاد برند در عرصه گردشگری روستایی، فرصت های تازه ای برای ورود توریستهای خارجی به روستا فراهم ساخته و نام روستا را در راه تورهای گردشگری دفاتر خدمات مسافرتی، قرار می دهد.
یزد، قطب کینوا در کشور
«حسن زارعیان» مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان یزد از آمادگی کامل این شرکت برای تامین کودهای کشاورزی موردنیاز و در اختیار گذاشتن دستگاه های بوجاری برای کشاورزان کینواکار استان یزد جهت توسعه این گیاه مقاوم در مقابل کم آبی آگاهی داد و اظهار داشت: «با توجه به تقاضای بیش از پیش بازار برای محصولات ارگانیک و سالم، کینوا می تواند به عنوان یک محصول صادراتی نیز مطرح شود و ارزآوری قابل توجهی برای استان یزد و کشور به همراه داشته باشد.»
وی ضمن اشاره به حمایت های شرکت خدمات حمایتی کشاورزی از کشاورزان کینواکار، بیان کرد: «این شرکت آمادگی کامل دارد با تامین کودهای کشاورزی موردنیاز و در اختیار گذاشتن دستگاه های بوجاری، کشاورزان را در توسعه کشت کینوا یاری کند. کشت کینوا در استان یزد علاوه بر تامین نیاز داخلی، می تواند به عنوان یک محصول صادراتی، ارزآوری قابل توجهی برای کشور داشته باشد.»
با توجه به مطالب فوق، استان یزد و مشخصا شهر یزد به عنوان نخستین شهر خشتی جهان و دومین شهر تاریخی جهان، دارای ظرفیتهای گردشگری و صنعتی فراوانی است که با سند تحولی جدید، می تواند در امتداد تحقق شعار سال به ارتقاء تولید کشور کمک نماید و فاکتورهای اقتصادی ملی را بهبود بخشد، البته میزان دستاوردهای اقتصادی مردم یزد به میزان مشارکت مردمی در پروژه های اقتصادی و سرمایه گذاری های این استان وابسته است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب